بازگشت خودروسازان خارجیبا پررنگ تر شدن زمزمه های دست یابی به توافق در مذاکرات هسته ای وین و بازگشت شرکا، به نظر می رسد که این بار باید شاهد دوئل فرانسوی – چینی در صنعت خودروسازی ایران باشیم.
به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، مذاکرات وین در جریان است و بنا بر اخبار غیررسمی و در صورتی که، اتفاق غیرمترقبه ای رخ ندهد، توافق حاصل و به صورت رسمی اعلام خواهد شد. اما به نظر می رسد برخلاف دوران قبلی این بار شوالیه های فرانسوی یکه تاز میدان خودروسازی کشور نخواهد بود و باید رقابت سختی با اژدهای چینی داشته باشند. البته این درشرایطی است که آن ها میل به این کار داشته باشند.
در وین چه می گذرد؟
به گفته منابع آگاه در حال حاضر، در مجموع، ۴ متن (یک پیش‌نویس اصلی با ۳ ضمیمه) در دست بررسی و مذاکره قرار دارد. ضمن این که، همه طرف‌ها اتفاق نظر دارند که مذاکرات در مسیری درست قرار گرفته است و در ارتباط با کلیت برخی ایده‌ها از جمله اصل راستی‌آزمایی و ارائه تضمین‌ها تفاهم کلی وجود دارد. اما هنوز موارد اختلافی مهمی باقی مانده است که حل و فصل آن‌ها نیازمند بحث و بررسی بیش تر و اتخاذ تصمیمات سیاسی است. اما از برآیند کلی مذاکرات می توان استنباط کرد که توافق دست یافتنی است.
نحوه حضور خودروسازان پس از تحریم ها
برخی بر این باورند که با اعلام دستیابی به توافق باز هم شاهد فضایی شبیه به پسابرجام خواهیم بود، اما به نظر می رسد که این یک نگاه خوش‌بینانه است، چراکه شرکا و فضای صنعت خودروی ایران همانند آن دوران نیست، اما در این که شاهد دوئل فرانسوی ها و چینی ها خواهیم بود شکی نیست. به بیان دیگر، زیرساخت های صنعت خودروسازی ایران هم اکنون در حال تولید محصولاتی بر پایه پلتفرم ها فرانسوی و چینی است. بسیاری از سایت ها نیز آماده پذیرایی مجدد از محصولات فرانسوی هستند. با این حال، به نظر می رسد روش حضور و نحوه بازی آن ها این بار با دفعه های قبل متفاوت باشد. از یک سو، در حال حاضر، چینی ها با نزدیک به دو دهه حضور در این صنعت حسابی جا افتاده اند و هم اکنون نبض بازار و صنعت خودروسازی را در اختیار دارند؛ غیر از چینی ها، این خودروسازان فرانسوی هستند که از آمادگی نسبی بیش تری نسبت به سایر رقبا برخوردار هستند، بنابراین در بازگشت آن ها نمی توان شک کرد، اما نحوه حضور آن ها شاید با دوره های قبل متفاوت باشد.
رنو زودتر می آید یا پژو – سیتروئن؟
هر بار که صحبت از لغو تحریم ها به میان می آید عده ای عَلَم مخالفت ورود فرانسوی ها را بلند می کنند. از منظر این افراد رفتن فرانسوی از ایران قابل بخشش نیست. در عین حال، این بخش نظر خاصی راجع به چینی ها ندارند. با این حال، این جریان همواره به عنوان مانعی در این راه قرار دارند. با این حال، بخش دیگر داستان به خود فرانسوی ها مرتبط می شود، هر چند زیرساخت های پژو نسبتاً مهیاتر از سایر خودروسازان است، اما احتمال دارد پیرو پیوستن به اتحاد استلانتیس آمدن آن ها مشروط باشد. در واقع، باید تضمین های کافی و لازم در مذاکرات اخذشده باشد تا مانعی برای ورود آن ها نباشد. دی اس نیز همین وضعیت را دارد که البته ورود این برند به رفع ممنوعیت های داخلی ارتباط پیدا می کند. در مقابل، به نظر می رسد ورود رنو آسان تر باشد، چراکه از یک سو، به رغم سکوت و سکون سال های اخیر، رنو پارس همچنان برقرار است و از سوی دیگر، تولید برخی محصولات بر مبنای پلتفرم های رنو در خودروسازان بزرگ کشور در جریان است. به بیان دیگر، احتمال دارد سیتروئن و پژو نسبت به رنو با احتیاط بیش تری برای ورود به ایران اقدام کنند. در عین حال اما مسئله رقابت بین چینی ها و فرانسوی ها به قوت خود باقی‌ست.
جای پای محکم چینی ها
با صرف نظر از موانع داخلی و خارجی بازگشت فرانسوی ها، نکته اصلی ماجرا زیرساخت ها و جای پای محکم شده چینی ها در صنعت خودروسازی ایران است؛ امری که ممکن است بسیاری از شرکت ها را برای ورود به ایران با اما و اگرهای فراوانی مواجه کند. از یک سو، ایران با توجه به همفکری و نزدیکی غرب به آمریکا، در پی تحریم ها از این جریان دور شده است و از سوی دیگر، با توجه به عضویت ایران در پیمان شانگهای تهران پیام گرایش به شرق خود را صادر کرده است. نکته دیگر همکاری نه چندان دوستانه خودروسازان چینی با شرکای ایرانی در دوران تحریم است. هر چند این همکاری هزینه های زیادی به خودروسازان بزرگ و کوچک تحمیل کرده است، اما در عین حال، تنها کشوری بود که با ایرانیان همکاری کرد. در همین حال، قرارداد همکاری ۲۵ ساله نیز مزید بر علت است؛ علتی که می تواند دست چینی ها را برای یکه تازی در صنعت خودروی کشور بیش از گذشته باز کند. بنابراین بررسی این عوامل نشان می دهد که از میان شرکای سابق تنها فرانسوی ها هستند که می توانند با چینی ها رقابت کنند. البته به نظر می رسد با بازگشت رسمی غول های بزرگ چین مانند دانگ فنگ، سایک و جیلی این رقابت بسیار سخت و سنگین خواهد شد.
چگونگی بازگشت آن هایی که رفتند
البته در این میان نمی توان هیوندای کره را نیز نادیده گرفت؛ پیش از آغاز تحریم ها، آن ها با همکاری کرمان موتور تولید محصولاتی نظیر هیوندای i10،i20 ، توسان و النترا را آغاز کرده بودند، اما عوض شدن استانداردها و نیازِ به‌روز کردن خطوط تولید و سرمایه گذاری مجدد برای این کار شاید زمان ورود آن ها را نسبت به بازیگران اصلی بازار کمی طولانی تر کند. از سوی دیگر، پیش از تحریم ها صحبت از خط تولید ب ام و و فولکس واگن نیز به گوش می رسید، ضمن این که، خط تولید برخی محصولات دیزلی بنز و همچنین سانگ یانگ نسبت به سایر رقبا از آمادگی بیش تری برخوردار هستند. در این میان، نباید از سروش دیزل مبنا نیز غافل شد؛ این خودروساز، که پیش از تحریم ها با هیوندای در کلاس ون و کامیونت فعالیت می کرد، در دوران تحریم با شرکت یوآز روسیه پیمان همکاری بسته است و پیکاپ یوآز و کراس اوور یواز (پاتریوت) نیز محصول این شراکت هستند که هم اکنون وارد بازار خودروی ایران شده اند. ضمن این که، این شرکت قرار است محصولات دیگری از این شرکت را تولید و عرضه کند. با توجه به فراهم بودن زیرساخت های این شرکت نسبت به تولیدکنندگانی که حداقل ۳ سال از رفتن آن ها می گذرد به نظر می رسد که باید شاهد یک رقابت میان سروش دیزل مبنا با سایر تولیدکنندگان مانند کرمان موتور نیز باشیم. سایر تولیدکنندگان نیز کمابیش بر پایه پلتفرم های چینی مشغول به کار هستند، اما یک استثنا نیز وجود دارد، گروه بهمن که همچنان شریک تجاری مزدا و ایسوزوی ژاپن به شمار می رود. در این میان، با توجه به نحوه حضور این خودرو ساز طی سال های اخیر در بازار و همکاری مجدد با سامورایی ها شاید شاهد یک سه گانه سنگین در بازار خودروی کشور، پس از حصول توافق در وین باشیم.
علی طجوزی
پایگاه خبری اسب بخار
تازه ترین اخبار و ویدیوهای خودرویی را در کانال تلگرام، آیگپ و اینستاگرام اسب بخار دنبال کنید.
