صنعت تولید تایراز جمله صنایع مهم صنعت حمل و نقل می باشد که با تنوع کاربرد از جمله کشاورزی، مسافربری، باربری و وسایل نقلیه شخصی و از طرفی پیشرفت روز افزون تکنولوژی به کار رفته در این وسایل باعث ایجاد تحول در این صنعت گردید.در این مقاله ضمن بیان تاریخچه این صنعت، به مطالعه ساختار و مواد اولیه لاستیک و زمان تعویض و انتخاب مناسب آن می پردازیم.
برای خرید پیچ طبق خودرو پراید کلیک کنید
تاریخچه ساخت تایر
در سال 1845 توماس هانکوک و چالز گودیر دریافتند که با افزودن ترکیبات گوگردی به لاستیک طبیعی (نوار های چرمی دور چرخ های فلزی یا چوبی که باخاصیت ارتجاعی نسبی باعث کاهش ضربه می شد)، پلیمری ایجاد می شود که مقاومت مکانیکی بالاتری نسبت به لاستیک طبیعی داشته و حرارت دادن به آن موجب افزایش خاصیت چسبندگی می گردد. پس ازآن جان دانلوپ از رشته های در هم تنیده این نوع پلیمر تایر ساخت، بعد ازآن آندره میشلن و برادرش، اولین لاستیک های پنوماتیک را طراحی کردند که هوای موجود در آن باعث افزایش خاصیت ارتجاعی تایر و کاهش ضربه می شد. فرانک سیبرلینگانجام با قرار دادن آج روی سطح بیرونی لاستیک باعث افزایش اصطکاک تایر با سطح جاده و بهبود چسبندگی شد.و درنهایت در سال 1946 میشلن اولین تایر رادیال را که رانندگی ایمن تر و نرم تری را ارائه می کرد ،تولید نمود.
معرفی ساختار تایر
در این بخش قسمت های اصلی تایر را به اختصار توضیح می دهیم:
اینر لاینر (inner-liner) : اینر لاینر به عنوان دیواره کناری بید را به لایه های فوقانی وصل می کند،این ناحیه باعث افزایش انعطاف تایر در عبور از ناهمواری ها و انتقال کمتر ضربات به کابین خودرو می شود.
بید (bead) : این قسمت یک لایه غیر قابل انعطاف است که از لاستیک سخت و مفتول های مسی تشکیل شده که باعث چسبیدن محکم تایر به دور رینگ بعد از باد شدن می شود.
ترد: (tread) ا بیرونی ترین لایه تایر ترد است که در تماس مستقیم با سطح جاده قرار می گیرد بنابراین باید از استحکام بالایی برخوردار باشد،آج لاستیک نیز روی این قسمت قرار می گیرد.
فرآیند تولید لاستیک خودرو
مرحله اول تولید کامپاند لاستیک است که به کائوچو و یا هر نوع لاستیک دیگری مواد اولیه پخت لاستیک که شامل روغن(نرم کننده و پیش برنده اختلاط )، دوده(ایجاد خاصیت ضد سایشی در لاستیک )، آنتی اکسیدان ها ( کمک به افزایش طول عمر و مقاومت قطعه)و برخی مواد شیمیایی اضافه می شود و فرایند اختلاط توسط دستگاه های مخلوط کن انجام می شود. مواد اولیه ای ترکیبی که در این مرحله بسته به نوع و کاربری متفاوت هستند.
پس از اختلاط کامل کائوچو با مواد اولیه وارد مرحله پخت لاستیک با افزودن گوگرد می شود که تحت فشار و دمای مشخص توسط دستگاه های پرس پخت می شود.در این مرحله اتصالات عرضی با ایجاد پیوند بین مولکول های کائوچو و گوگرد خواص لاستیکی و کشسانی و مقاومت بالای مورد نظر را به قطعه می بخشد.
از ترکیبات گوگرد دار، اکسید روی، اسید استئاریک و آنتی اکسیدان ها و شتاب دهنده ها در گرید لاستیک به عنوان شتاب دهنده، فعال کننده واکنش و روان کننده ترکیب پلیمر اولیه مورد استفاده قرار می گیرد. این مواد با اضافه شدن موجب ایجاد خاصیت چسبندگی مناسب در لاستیک و ترکیب مناسب مواد تشکیل دهنده می شوند. بعد از مرحله اختلاط و سرد شدن، کامپاند به صورت ورقه ای در می آید.
برای خرید خار رودری خودرو پژو کلیک کنید
تفاوت لاستیک های رادیال و بایاس
امروزه تقریبا استفاده از تایرهای بایاس به صورت بسیار محدود انجام می شود زیرا زاویه 45 درجه در تایر های بایاس باعث می شود تایر در هنگام استفاده به طور کامل با سطح جاده در تماس نباشد در مقابل تایر های رادیال (شعاعی) در هنگام راندن سطح تایر به طور کامل به زمین چسبیده و موجب افزایش اصطکاک ایمنی و چسبندگی بیشتری در مسافت های طولانی می شود.
تعویض لاستیک ماشین
دانستن زمان تعویض لاستیک خودرو میتواند بر ایمنی و عملکرد خودرو در جاده تأثیر بسزایی داشته باشد. این موضوع را نمیتوان با زمان یا مسافت پیمودهشدۀ خاصی بهدرستی بیان کرد؛ چندین عامل برای این منظور وجود دارند که باید در نظر گرفته شوند.
- اولین عاملی مهمی که وجود دارد، سایش تایر است. لاستیکها طول عمر محدودی دارند و با افزایش سن، عمق آج آنها کاهش مییابد؛ درنتیجه، توانایی آنها در تماس با سطح جاده کاهش پیدا میکند. میتوانید از تست سکه برای بررسی عمق آج لاستیک خود استفاده کنید. هر چه سکه بیشتر به درون آج فرو برود، یعنی عمر بیشتری برای لاستیک شما باقی مانده است. یکی دیگر از شاخصهای ساییدگی لاستیک، میلههای سایش هستند. این میلهها در واقع همان برجستگیهای کوچکی هستند که در شیارهای آج قرار دارند. اگر آج با میلههای سایش همسطح شده باشد، یعنی زمان تعویض لاستیکها فرا رسیده است.
- دومین عاملی که باید در نظر گرفت سن لاستیک است. حتی اگر لاستیکهای شما آج زیادی داشته باشند، باز هم بهدلیل کهنهشدن میتوانند ناایمن شوند. لاستیکها با گذشت زمان تخریب میشوند و لاستیک میتواند پساز مدتی، شکننده شود و ترک بخورد که این موضوع منجر به ترکیدن لاستیک خواهد شد. پس بهعنوان یک قانون کلی، توصیه میشود هر شش سال یکبار، تایرها را بدون درنظرگرفتن مسافت پیمودهشده تعویض کنید. معمولاً سال میلادی تولید لاستیک بهصورت یک عدد دو رقمی بر روی لاستیکها درج میشود که با خواندن آن میتوانید تاریخ انقضای لاستیک خود را تشخیص دهید. بااینحال معمولاً هیچ لاستیکی 6 سال بر روی ماشین دوام نمیآورد و قبلاز این موعد باید آنها را تعویض کنید.
- سومین عاملی که باید به آن توجه کرد، شرایط رانندگی است. اگر اغلب در جادههای ناهموار یا بدون آسفالت رانندگی میکنید، یا اگر در منطقهای با شرایط آبوهوایی بد زندگی میکنید، لاستیکهای شما ممکن است سریعتر از حد معمول فرسوده شوند. در این موارد، همیشه بهتر است با رعایتکردن جانب احتیاط، تایرهای خود را قبلاز ترکیدن تعویض کنید.
علائم نشان دهندۀ زمان تعویض لاستیک
بعد از پاسخ به این پرسش که لاستیک ماشین هر چند کیلومتر باید تعویض شود؟ بد نیست نگاهی به علائم هشداردهنده برای تعویض لاستیک بیندازیم. همانطور که گفتیم، سن لاستیک و کاهش عمق آج مهمترین نشانگر زمان تعویض لاستیک هستند. آج لاستیک باید حداقل 1.6 میلیمتر عمق داشته باشد تا از چسبندگی کافی لاستیک به سطح جاده اطمینان حاصل شود. میتوانید عمق را با استفاده از عمق سنج آج، تست سکه، یا با جستوجوی میلههای نشانگر سایش آج که در لاستیک تعبیه شدهاند، اندازه گیری کنید.
البته بهدلیل کیفیت پایین لاستیکهای موجود در بازار یا برخی شرایط دیگر، ممکن است قبلاز سایش آجها، لاستیک شما از دور خارج شده باشد؛ بنابراین در شرایطی که در ادامه بیان میشوند نیز برای تعویض لاستیکهای خودروی خود اقدام کنید:
- اگر شما به یک منطقه با آبوهوای جدید نقل مکان کردهاید: برخی از لاستیکها برای شرایط خاص مانند دمای شدید طراحی شدهاند. برای مثال، لاستیکهای زمستانی آج عمیقتری دارند و در هوای سرد انعطافپذیرتر هستند. راندن خودرو با این لاستیکها بر روی جادههای با سطح داغ میتواند آنها را سریعتر فرسوده کند. اگر به یک آبوهوای جدید نقل مکان میکنید، به شرایط جاده و الگوهای آبوهوایی توجه کنید تا مشخص شود که آیا به لاستیکهای جدیدی نیاز دارید یا خیر.
- اگر ماشین شما کشش کمتری دارد و یا سُر میخورد: اگر در هوای مرطوب احساس میکنید که ماشین شما در حال لیزخوردن یا سُرخوردن است، میتواند نشانهای از پایینبودن آج لاستیک باشد که نمیتواند آب را بهطور مؤثر از زیر خود دفع کند. ازآنجاکه آج لاستیک میتواند بهطور ناهموار ساییده شود، ممکن است متوجه نشوید که بخشی از آج لاستیک خودروی شما نازک شده است و بر کشش خودرو و سرخوردن آن تأثیر میگذارد. در بیشتر خودروهای مدرن، زمانی که خودرو، کشش خود را از دست میدهد، یک چراغ هشدار فعال میشود. اگر با گذشت زمان این چراغ هشدار را بیشتر میبینید، وضعیت لاستیکهای خود را بررسی کنید.
- اگر لاستیکهای شما آنطور که باید فشار را تحمل نمیکنند: انواع خاصی از آسیب تایر، از جمله وجود هرگونه زباله بین رینگ و لاستیک و آسیب به دیوارۀ جانبی، میتواند باعث کاهش مداوم فشار باد درون آن شود. برخی از آسیبها ممکن است قابل تعمیر باشند؛ اما در برخی شرایط نیاز به لاستیکهای جدید وجود دارد.
- وجود تَرک: ترکهای روی دیوارۀ جانبی تایر و ناحیۀ آج میتوانند بهدلیل قرارگرفتن در معرض شرایط آبوهوایی شدید یا بادشدن بیشازحد تایر ایجاد شوند. این ترکها همچنین میتوانند نشانهای از ساییدگی ناشی از افزایش سن لاستیک باشند.
- وجود برآمدگی و تاول: برآمدگی و تاول روی دیوارۀ جانبی لاستیک میتواند نشاندهندۀ یک آسیب ساختاری مهم باشد که میتواند منجر به ترکیدن لاستیک شود. این برآمدگیها میتوانند در اثر برخورد با چالهها یا آسیب و ضربه در دست اندازها ایجاد شوند.
- وجود سایش ناهموار: سایش ناهموار میتواند ناشی از ترازنبودن چرخها یا فشار نادرست لاستیک باشد و اصلاح آن ضروری است.
- احساس لرزش: لرزش بیشازحد در هنگام رانندگی میتواند نشانهای از فرسودگی یا آسیبدیدن لاستیکها باشد. مهم است که این مورد بررسی شود؛ زیرا میتواند منجر به مشکلات مهمتری برای خودرویتان در آینده شود.
انتخاب تایر مناسب
انتخاب لاستیک مناسب برای وسیلۀ نقلیه، به چندین فاکتور کلیدی بستگی دارد و این تصمیم حیاتی میتواند بر ایمنی و تجربۀ رانندگی شما تأثیر بگذارد. در ادامه، 7 نکتۀ کلیدی را بیان میکنیم که به شما کمک میکنند تا مجموعۀ مناسبی از لاستیکها را برای وسیلۀ نقلیۀ خود انتخاب کنید.
- اندازۀ لاستیک: اولین قدم در انتخاب تایرهای مناسب این است که اطمینان حاصل کنید که اندازۀ آنها برای وسیلۀ نقلیۀ شما مناسب است. میتوانید این اطلاعات را در دفترچۀ راهنمای خودروی خود یا روی دیوارۀ لاستیکهای قدیمی خودرویتان پیدا کنید.
- نوع لاستیک: انواع مختلفی از لاستیک موجود است، مانند تایرهای تابستانی، زمستانی و تمامفصل. برای تصمیمگیری، شرایط آبوهوایی منطقۀ خود را در نظر بگیرید.
- نام تجاری لاستیک: یک مارک تایر معتبر را انتخاب کنید که بهدلیل کیفیت و دوام آن شناخته شده است.
- الگوی آج لاستیک: این موضوع در شرایط مختلف بر چسبندگی و هندلینگ لاستیک تأثیر میگذارد. با توجه به نوع رانندگی خود، مشخص کنید کدام الگوی آج برای شما بهتر است.
- ظرفیت بار تایر: به بیشترین وزنی که تایر شما میتواند تحمل کند اشاره دارد. اطمینان حاصل کنید که تایر انتخابی شما میتواند وزن وسیلۀ نقلیۀ شما و محتویات آن را تحمل کند.
- رتبهبندی سرعت تایر: اطمینان حاصل کنید که رتبهبندی سرعت برای بیشینۀ سرعت وسیلۀ نقلیۀ شما مناسب است.
- فشار باد تایر: بادکردن مناسب تایر برای عملکرد بهینه و ایمنی خودرو ضروری است. فشار لاستیک توصیهشده برای خودروی خود را بررسی کنید و مطمئن شوید که بهطور منظم آن را بازدید میکنید.
برای خرید پیچ چرخ پراید کلیک کنید
سخن پایانی
تایر ماشین قطعا یکی از مهمترین بخشهای ماشین است. عمر لاستیک ماشین به عوامل زیادی مثل نوع ماشین ، آب و هوا، نوع رانندگی و راهها و جادهها دارد.عموماً برای تعویض لاستیک، باید به مواردی مثل عمق آج، وجود ترک، سن و پایداری خودرو در جاده توجه کنید؛ بنابراین نمیتوان مسافت پیمودهشده یا زمان خاصی را برای تعویض لاستیکها در نظر گرفت.