شاید فکر کنید که موتورسواری کار بسیار آسانی است و هر کسی از پس آن بر میآید؛ اما اینطور نیست. موتور سواری برای اولین بار بسیار سخت است و روشن کردن آن ممکن است حتی سختتر از راندن موتور باشد. بنابراین آموزش دیدن برای این وسیله نقلیه حرف اول را میزند و بدون آموزش، موتور سیکلت را ۱ متر نیز نمیتوانید به جلو ببرید. اولین آموزشی که بعد از روشن کردن و یادگیری دستورالعملهای موتور سیکلت باید فرا بگیرید، راهاندازی موتور و تعویض دنده است. این دو برای کسانی که موتور سیکلت را از نزدیک ندیدهاند، بسیار سخت است، اما برای کسانی که حداقل با قطعات و فرایندهای موتور سیکلت آشنا هستند، آسانتر میشود. در ادامه این مطلب با ما همراه باشید تا تعویض دنده موتور سیکلت را به شما آموزش دهیم.
آموزش تعویض دنده موتور سیکلت
تعویض دنده موتور سیکلت یک فرمول دارد که کار را برای موتورسوار بسیار راحتتر میکند. مراحل زیر را در ابتدا به خوبی یاد بگیرید و به صورت تئوری انجام دهید تا تعویض دنده موتور سیکلت به خوبی در ذهنتان پیاده شود؛ سپس به سراغ موتور سیکلت بروید و تعویض دنده را به صورت عملی انجام دهید.
با کلاچ، دریچه گاز و تعویض دنده آشنا شوید.
کلاچ بر روی فرمان و در جلوی دسته چپ قرار دارد. وظیفه انتقال گشتاور از موتور به گیربکس را بر عهده دارد. دریچه گاز نیز بر روی فرمان و در دسته سمت راست قرار دارد. چرخاندن دریچه گاز، دور موتور را افزایش میدهد تا از خاموش شدن موتور جلوگیری کند. تعویض دنده نواری است، یعنی اینکه به ترتیب باید انجام شود به همین دلیل در جلوی پدال پای چپ قرار گرفته است. وظیفه تعویض بین دندهها بر عهده این بخش است. موارد زیر را تمرین کنید:
- اهرم کلاچ را به داخل فشار دهید، سپس به آرامی آن را خارج کنید.
- دریچه گاز را به سمت خودتان بچرخانید تا دور موتور بیشتر شده و باعث حرکتتان شود.
- دریچه گاز را به سمت جلوی موتور سیکلت بچرخانید یا آن را رها کنید تا حرکت موتور کندتر شود.
- تعویض دنده را فشار دهید تا موتور سیکلت را در دنده اول قرار دهید. توجه داشته باشید که این دستور فقط در صورتی اجرا میشود که در دنده خنثی یا دوم قرار داشته باشید، در غیر این صورت، فشار دادن دکمه دنده فقط شما را به دنده پایینتر می برد.
- تعویض دنده را به سمت بالا حرکت دهید تا به دندههای باقی مانده برسید. الگوی دنده غالب برای موتور سیکلتهای گیربکس دستی، یک پایین و چهار یا پنج به بالا است. دنده خنثی بین دنده اول و دوم قرار دارد.
موتور سیکلت را با فشردن کلاچ و سپس فشار دادن دکمه استارت یا هندل روشن کنید.
در زمان روشن کردن موتور سیکلت، مطمئن شوید که در حالت خنثی قرار دارد. دنده خنثی با یک چراغ سبز حرف (N) روی کنسول کیلومتر نمایش داده میشود. همه موتور سیکلتهای جدید با این ویژگی عرضه میشوند.
تعویض به دنده یک
گاز را رها کرده و سپس کلاچ را تا انتها بکشید. همزمان با فشار دادن شیفتر به سمت پایین، تعویض دنده را به دنده اول ببرید. سپس به آرامی دریچه گاز را به سمت خود بچرخانید؛ در این بین که کلاچ را به آرامی رها میکنید، موتور سیکلت به آرامی شروع به حرکت میکند. بعد از این مرحله شروع به افزایش سرعت کنید و کلاچ را به طور کلی رها کنید.
برای رها کردن اهرم کلاچ عجله نداشته باشید، به هماهنگی دریچه گاز و کلاچ ادامه دهید تا موتور سیکلت در حال حرکت باقی بماند. با افزایش سرعت موتور سیکلت، به آرامی اهرم کلاچ را رها کنید.
تعویض دنده به دندههای بالاتر
هنگامی که به سرعت کافی برای تعویض به دنده بالاتر رسیدید، در حالی که کلاچ را فشار میدهید، دریچه گاز را رها کنید. پای چپ خود را روی شیفتر قرار دهید، آن را تا جایی که دنده عوض شود، به پایین ببرید. میتوانید با برگرداندن آن به بالا دنده را کاهش دهید و به دنده پایینتر برسید. در صورتی که در مسیر به دستانداز رسیدید به دنده دوم برگردید و سپس دوباره با افزایش سرعت دنده را به سوم، چهارم و غیره افزایش دهید.
توجه: یک سوارکار باتجربه برای تعویض دنده نیازی به کار با کلاچ ندارد. او به سادگی شیفتر را با پای خود به آرامی بلند میکند و سپس وقتی گاز را پایین میآورد، دنده بالاتر بعدی درگیر میشود. انجام این کار به آرامی نیاز به کمی تمرین دارد، اما در زمان تعویض دنده صرفهجویی میشود و همچنین طول عمر صفحات کلاچ را اندکی افزایش میدهد.
اگر در دنده یک هستید و دنده را با دور موتور پایین، تعویض میکنید، باز هم در دنده خنثی هستید.
اگر کلاچ را رها کردید و با چرخاندن دریچه گاز هیچ اتفاقی نیفتاد، در حالت خنثی هستید، کلاچ را فشار دهید و دوباره دنده را تعویض نمایید.
اگر تصادفا از دندهای رد شدید، نگران نباشید. تا زمانی که مطمئن شوید که دور موتور و سرعت برای تعویض دنده مناسب است، به دنده و یا موتور سیکلت آسیبی نخواهد رسید.
تعویض دنده به دندههای پایینتر
در حالی که کلاچ را فشار میدهید، دریچه گاز را رها کنید. شیفتر را فشار دهید، سپس آن را رها کنید. به آرامی کلاچ و دریچه گاز را با هم تنظیم کنید تا با سرعتی که در حال حرکت هستید، مطابقت داشته باشند. اگر در حال توقف هستید، دریچه گاز را بسته نگه دارید، کلاچ را نگه دارید و به فشار دادن و رها کردن دنده ادامه دهید تا در دنده اول قرار بگیرید.
سخن پایانی
در این مطلب سعی کردیم که روش تعویض دنده موتور سیکلت را به شما آموزش دهیم. همانطور که متوجه شدید این کار برای افرادی که تجربه زیادی در موتور سواری ندارند و یا حداقل اصطلاحات آن و قطعات را نمیدانند، کمی سخت است. بنابراین قبل از اینکه به سمت موتور سواری بیایید، سعی کنید که قطعات، اصطلاحات و روش کار کلاچ، گاز و ترمز را یاد بگیرید و سپس به سراغ بخش عملی بیایید تا فرایند پیشرفت شما بهتر باشد. اگر برای اولین بار است که سوار موتور سیکلت میشوید، پیشنهاد میکنیم در دندههای ۱ و ۲ بیشتر حرکت کرده و دنده را تعویض کنید تا دستتان راه بیفتد.