آیا بیمه خسارت نقص فنی خودرو را پرداخت می‌کند؟ شرایط و استثناها

آیا بیمه خسارت نقص فنی خودرو را پرداخت می‌کند؟ شرایط و استثناها

آیا بیمه خسارت نقص فنی خودرو را پرداخت می‌کند؟ شرایط و استثناها
در حین رانندگی لاستیک از جا در می‌رود و خودرو به گاردریل برخورد می‌کند. پلیس در کروکی، نقص فنی مستمر را علت حادثه اعلام می‌کند و بیمه از پرداخت خسارت سر باز می‌زند. اما آیا همیشه وضع به همین منوال است؟ یعنی اگر علت حادثه، نقص فنی خودرو باشد، از خسارت بیمه خبری نخواهد بود؟ اصلاً از نظر شرکت‌های بیمه، نقص فنی موثر چیست؟ و در چه شرایطی خسارت نقص فنی خودرو تحت پوشش قرار می‌گیرد؟ در ادامه، به همین موضوع می‌پردازیم.

منظور از نقص فنی خودرو در تصادف چیست؟

هنگام خرید بیمه ماشین قسطی یا نقدی باید به‌دقت بیمه‌نامه را بخوانیم و ببینیم که آیا نقص فنی را هم پوشش می‌دهد یا نه. چون طبق قانون هر ایراد فنی یا ظاهری که سلامت و ایمنی خودرو را مختل کند و احتمال بروز حادثه را افزایش دهد، نقص فنی به حساب می‌آید. این مشکل به صورت مستقیم در وقوع تصادف نقش دارد و اگر وجود نداشت، حادثه‌ای هم رخ نمی‌داد.
به همین دلیل پلیس و شرکت‌های بیمه هنگام بررسی پرونده و برآورد میزان خسارت، وضعیت فنی خودرو را با دقت ارزیابی می‌کنند. اگر تشخیص دهند که نقص فنی خودرو باعث حادثه شده، این موضوع روی تعیین مقصر تصادف، میزان تقصیر راننده و پرداخت خسارت اثر می‌گذارد.

چه مواردی نقص فنی محسوب می‌شود؟

خرابی قطعات و سیستم‌های زیر ممکن است سبب حادثه شود و به همین خاطر معمولا پلیس و بیمه آن‌ها را در دسته نقص فنی اتومبیل قرار می‌دهند:
  • سیستم ترمز: خرابی دیسک و لنت، ایراد در ترمزگیری و کاهش توان توقف یا خرابی کامل آن؛
  • فرمان و سیستم تعلیق: شل‌بودن فرمان، خرابی جلوبندی یا مشکلاتی که باعث انحراف خودرو شود؛
  • سیستم روشنایی و علائم: خرابی چراغ‌ها، راهنماها یا چراغ ترمز که در دید رانندگان اثر می‌گذارد؛
  • لاستیک‌ها: ساییدگی شدید، ترک‌خوردگی یا باد نامناسب که باعث ترکیدگی یا انحراف خودرو شود؛
  • موتور: نقص در سیستم انتقال نیرو و سوخت‌رسانی، نشت روغن و سوخت؛
  • سیستم برق خودرو: اختلال در عملکرد باتری یا دینام خودرو؛
  • سیستم ترمز ABS و ایربگ: نقص‌هایی که در شرایط اضطراری احتمال حادثه یا شدت آن را افزایش می‌دهد.

انواع نقص فنی از نظر بیمه

پیش از اینکه به خسارت نقص فنی خودرو بپردازیم، باید بدانیم که شرکت‌های بیمه نقص‌های فنی حادثه‌ساز را به دو دسته اصلی «نقص حادث» و «نقص مستمر» تقسیم می‌کنند. این تقسیم‌بندی در تعیین مقصر و نحوه پرداخت خسارت نقش مهمی دارد.

نقص فنی حادث

نقص حادث به ایرادی گفته می‌شود که به‌صورت ناگهانی و غیرقابل پیش‌بینی برای خودرو ایجاد می‌شود و مالک یا راننده امکان پیشگیری از آن را نداشته است. موارد زیر مثال‌هایی از نقص حادث هستند:
  • ترکیدن ناگهانی لاستیک سالم؛
  • پاره‌شدن شلنگ ترمز در حین حرکت؛
  • خرابی ناگهانی پمپ بنزین؛
  • قفل‌کردن ناگهانی فرمان یا ترمز بدون سابقه قبلی.

نقص فنی مستمر (نقص قابل پیش‌بینی)

نقص مستمر به ایرادی گفته می‌شود که از قبل وجود داشته و راننده می‌توانسته با یک سرویس یا تعمیر ساده آن را رفع کند، اما کوتاهی کرده و تعمیر را به تعویق انداخته است. از جمله مثال‌های نقص مستمر می‌توان به این موارد اشاره کرد:
  • نشتی قدیمی و طولانی‌مدت روغن یا آب؛
  • لاستیک‌های فرسوده و ترک‌خورده؛
  • خاموش‌کردن مداوم خودرو پیش از رخ‌داد حادثه.

در چه شرایطی بیمه خسارت نقص فنی خودرو را جبران می‌کند؟

شرکت‌ها بسته به نوع نقص فنی تصمیم‌ می‌گیرند که جبران خسارت کنند. البته برای بیمه شخص ثالث فرقی نمی‌کند نقص فنی، حادث باشد یا مستمر، در هر صورت بیمه‌گر موظف است خسارات مالی و جانی افراد آسیب‌دیده را بپردازد.
اما بیمه بدنه در این باره رویکرد سخت‌گیرانه‌ای دارد:

بیمه بدنه در نقص حادث

اگر ثابت شود نقص فنی خودرو در تصادف از نوع حادث بوده و راننده کوتاهی نکرده است، پرداخت خسارت را طبق تعهدات بیمه‌نامه انجام می‌دهد.

بیمه بدنه در نقص مستمر

اما اگر حادثه در پی یک نقص مستمر رخ داده باشد، ممکن است بیمه مسئولیتی در قبال آن قبول نکند و خسارتی نپردازد.
البته طبق قانون شرکت‌های بیمه فقط باید هزینه خسارت ناشی از نقص فنی را از پرداختی خود حذف کنند، نه کل خسارت خودرو را. به هر حال مجموعه‌ای از عوامل سبب بروز حادثه شده‌اند و نمی‌توان تمام تقصیر را به نقص فنی نسبت داد. یعنی شرکت بیمه باید با کمک کارشناسان فنی خود میزان خسارت مربوط به نقص مستمر را برآورد کرده و پس از کسر آن، مابقی خسارت را پرداخت کند.
متأسفانه برخی شرکت‌ها کل خسارت را نمی‌پردازند و ممکن است حتی خسارت خواب خودرو در تعمیرگاه و افت قیمت آن را هم لحاظ نکنند. اگر بیمه‌گر حوادث ناشی از نقص مستمر را غیرقابل پرداخت می‌داند، باید حتما این موضوع را به‌صراحت در بیمه‌نامه درج کند. به همین خاطر پیش از خرید یا تمدید بیمه خود باید به‌دقت شرایط بیمه‌نامه را بررسی کنیم و از شرکت بیمه در این باره جویا شویم.

چطور از دردسرهای نقص فنی و مشکلات بیمه‌ای جلوگیری کنیم؟

بخش مهمی از پرونده‌های رد خسارت، به دلیل نداشتن معاینه فنی یا انجام‌ندادن سرویس‌های دوره‌ای است. به همین دلیل باید خودروی خود را به‌صورت منظم به مراکز معاینه فنی یا تعمیرگاه‌های معتبر ببریم تا ایرادهای احتمالی قبل از حادثه برطرف شود. این کار خطر تصادف را کم می‌کند و در عین حال باعث می‌شود در زمان جبران خسارت، شرکت بیمه بهانه‌ای برای استناد به نقص مستمر نداشته باشد.

جمع‌بندی

پیشگیری همیشه بهتر از درمان است؛ با سرویس‌های دوره‌ای منظم و گرفتن معاینه فنی می‌توانیم ریسک وقوع تصادفات ناشی از نقص فنی را کاهش دهیم. جدای از اینکه دیگر درگیر دردسرهای دریافت خسارت نقص فنی خودرو نمی‌شویم؛ اگر حادثه‌ای رخ دهد و نقص فنی در آن نقش داشته باشد، بیمه‌گر نمی‌تواند بهانه‌ای برای رد کل خسارت بیاورد و پرداخت‌ها طبق تعهدات بیمه‌نامه انجام خواهد شد.
بهتر است پیش از خرید یا تمدید بیمه، شرایط و پوشش‌های مربوط به نقص فنی را با دقت بررسی کنیم تا در زمان حادثه، آرامش خاطر داشته باشیم.