هزینه کارشناسی رنگ خودرو به عهده کیست؟ بررسی کامل قوانین و نکات کلیدی

قتی تصمیم می‌گیریم یک خودروی دست‌دوم بخریم، یکی از اولین سوالاتی که ممکن است به ذهنمان برسد این است: هزینه کارشناسی رنگ خودرو با کیست؟ آیا این هزینه باید توسط فروشنده پرداخت شود یا خریدار؟ پاسخ این سوال، برخلاف تصور خیلی‌ها، یک جواب قطعی و واحد ندارد و به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ از جمله توافق طرفین، شرایط معامله، میزان اطمینان بین خریدار و فروشنده و حتی عرف بازار.

کارشناسی رنگ خودرو چیست و چرا اهمیت دارد؟

پیش از پرداختن به بحث هزینه، بهتر است نگاهی دقیق‌تر به خود فرآیند کارشناسی رنگ داشته باشیم. کارشناسی رنگ خودرو به معنای بررسی تخصصی بدنه خودرو برای شناسایی هرگونه رنگ‌شدگی، لکه‌گیری، بتونه‌کاری یا تعویض قطعات است. کارشناس با استفاده از دستگاه‌های دیجیتال ضخامت‌سنج رنگ و مهارت تجربی خود، هرگونه تغییر در رنگ بدنه خودرو را تشخیص می‌دهد.
این اطلاعات اهمیت بسیار زیادی دارند چون:

• وضعیت رنگ و بدنه نقش کلیدی در قیمت‌گذاری نهایی خودرو دارد.
• وجود رنگ‌شدگی یا تعویض قطعات می‌تواند نشانه‌ای از تصادف‌های قبلی باشد.
• برخی خودروها در ظاهر سالم به نظر می‌رسند اما با بررسی تخصصی مشخص می‌شود که آسیب‌دیدگی‌های پنهانی دارند.

در نهایت، فراموش نکنید که کارشناسی رنگ خودرو تنها بخشی از فرآیند بررسی خودرو است. اگر قصد خرید خودروی کارکرده دارید، پیشنهاد می‌کنیم سری به بخش نکات خرید خودرو دست دوم  بزنید تا با آگاهی کامل تصمیم بگیرید.

 

هزینه کارشناسی رنگ خودرو با کیست؟

در حالت کلی، هیچ قانون مصوب و قطعی که مشخص کند پرداخت این هزینه دقیقاً بر عهده‌ی چه کسی است، وجود ندارد. طبق قوانین تجارت، هزینه‌های مرتبط با بررسی و اطمینان از صحت کالا، معمولاً بر عهده‌ی خریدار است، مگر اینکه خلاف آن توافق شده باشد.
و به گفته‌ی ایسنا:
«در بیشتر مواقع، هزینه کارشناسی خودرو به عهده کسی است که درخواست کارشناسی را ثبت می‌کند. معمولاً این درخواست توسط خریدار انجام می‌شود زیرا او باید از سلامت خودرو مطمئن شود.»

۱. وقتی خریدار درخواست کارشناسی می‌دهد

در اغلب موارد، خریدار برای اطمینان از وضعیت خودرو، تقاضای کارشناسی می‌دهد. در این حالت، عرف بازار این است که هزینه کارشناسی به عهده خریدار خواهد بود. این مسئله کاملاً منطقی به نظر می‌رسد چون فروشنده الزامی به اثبات سلامت خودرو ندارد مگر آنکه خلاف واقعیت را گفته باشد.

۲. وقتی فروشنده ادعا می‌کند خودرو بی‌رنگ است

اگر فروشنده تأکید کند که خودرو «کاملاً بی‌رنگ» است و خریدار به این ادعا مشکوک باشد، می‌توان توافق کرد که در صورت تأیید وجود رنگ‌شدگی توسط کارشناس، هزینه را فروشنده پرداخت کند. این موضوع باید حتماً به صورت کتبی و مشخص در قولنامه ذکر شود تا بعداً جای بحث باقی نماند.
برای مثال، در بسیاری از نمایشگاه‌های معتبر خودرو در تهران، شرط پرداخت هزینه کارشناسی در صورت تأیید نقص پنهان، روی برگه توافق درج می‌شود.

۳. توافق دوطرفه

در برخی موارد، هزینه به صورت مساوی بین دو طرف تقسیم می‌شود، یا یکی از طرفین به عنوان حسن نیت، آن را تقبل می‌کند. نکته مهم اینجاست که هر نوع توافقی که بین طرفین صورت گیرد، معتبر است؛ فقط کافی‌ست شفاف و مستند باشد.

نکاتی که باید قبل از کارشناسی بدانید

۱. محل انجام کارشناسی را با دقت انتخاب کنید

کارشناس باید بی‌طرف و مورد اعتماد باشد. در تهران و سایر کلان‌شهرها، مراکز معتبر کارشناسی خودرو با تجهیزات پیشرفته فعالیت می‌کنند. اما گاهی اوقات، فروشنده تمایل دارد خودرو در محل مشخصی بررسی شود. پیشنهاد می‌کنیم برای اطمینان، از کارشناسان مستقل یا شرکت‌هایی که خدمات در محل ارائه می‌دهند، استفاده کنید.

2. کارشناسی فقط رنگ نیست!

خیلی از خریداران فکر می‌کنند اگر بدنه خودرو بررسی شود، کار تمام است. در حالی که کارشناسی حرفه‌ای خودرو شامل موارد زیر هم می‌شود:

• تست دیاگ و بررسی وضعیت ECU و سنسورها
• بررسی فنی موتور، گیربکس، سیستم تعلیق و ترمز
• بررسی شاسی و ستون‌ها برای تشخیص ضربه یا تاب‌برداشتن
• بررسی سیستم برقی و آپشن‌ها

بنابراین اگر واقعاً به دنبال یک خرید مطمئن هستید، حتماً از خدمات کارشناسی کامل خودرو استفاده کنید.
 

چند توصیه برای خریداران

• همه چیز را مکتوب کنید . حتی اگر با فروشنده رابطه‌ی دوستانه دارید، بهتر است توافقات درباره هزینه کارشناسی، محل بررسی و مسئولیت‌ها را مکتوب نمایید.
• به گزارش کتبی کارشناس اعتماد کنید، نه به ظاهر خودرو. گاهی خودرو به‌قدری خوب رنگ‌آمیزی شده که فقط دستگاه می‌تواند آن را تشخیص دهد.
• ملاک قیمت نهایی را بر اساس گزارش کارشناسی تنظیم کنید. اگر کارشناسی نشان داد که خودرو رنگ‌شدگی دارد، باید در قیمت تجدید نظر شود.

جمع‌بندی

پاسخ نهایی به این سوال که "هزینه کارشناسی رنگ خودرو با کیست؟" کاملاً وابسته به توافق طرفین و شرایط خاص هر معامله است. اما در حالت کلی:

• اگر خریدار درخواست کارشناسی داده باشد، معمولاً هزینه به عهده اوست.
• اگر فروشنده ادعایی کرده و خلاف آن ثابت شود، می‌تواند موظف به پرداخت هزینه باشد.
• بهترین راه، توافق شفاف و مکتوب است.

در دنیای پرریسک خرید و فروش خودروهای کارکرده، اطمینان، مهم‌ترین دارایی شماست. پس بهتر است با صرف هزینه‌ای معقول برای کارشناسی حرفه‌ای، از ضررهای میلیونی در آینده جلوگیری کنید.