خرید یا فروش خودرو تنها به انتخاب مدل و قیمت محدود نمی‌شود؛ بخش مهمی از تجربه معامله به تعویض پلاک خودرو و هزینه‌های مرتبط با آن مربوط است. بسیاری از خریداران و فروشندگان بدون آگاهی از مدارک لازم برای تعویض پلاک و مراحل قانونی، هنگام مراجعه به مرکز با اتلاف وقت مواجه می‌شوند. خوشبختانه با توسعه سامانه های آنلاین و دریافت نوبت دهی تعویض پلاک از الو کافی نت، مراحل ثبت نام، دریافت نوبت اینترنتی تعویض پلاک و مدیریت مراجعه حضوری ساده و سریع شده است. در این مقاله، شما با تمام جزئیات هزینه تعویض پلاک، مدارک مورد نیاز و نکات کاربردی آشنا خواهید شد تا بتوانید معامله‌ای شفاف، سریع و بدون دردسر تجربه کنید و از اشتباهات رایج جلوگیری کنید.
بررسی کامل هزینه های نقل و انتقال خودرو
روند تعویض پلاک خودرو با چند هزینه اصلی همراه است که آگاهی از آن‌ها هم برای خریدار و هم فروشنده ضروری است. اطلاع دقیق از این هزینه‌ها کمک می‌کند معامله‌ای شفاف و بدون دردسر داشته باشید.
| هزینه تعویض پلاک | خریدار | مبلغی ثابت که توسط مراکز راهور تعیین می‌شود و برای فک پلاک قدیمی و نصب پلاک جدید پرداخت می‌گردد. | بدون پرداخت این هزینه، انتقال رسمی پلاک انجام نمی‌شود. میزان آن بسته به نوع خودرو یا موتورسیکلت متفاوت است. |
| وکالت تعویض پلاک | فروشنده | در صورت عدم حضور فروشنده، صدور وکالت‌نامه رسمی در دفترخانه ضروری است. | وکالت صرفاً برای تعویض پلاک معتبر است و به معنای انتقال مالکیت کامل خودرو نیست. |
| مالیات نقل و انتقال خودرو | فروشنده | مالیاتی که بر اساس نوع، مدل، سال ساخت و ارزش خودرو محاسبه می‌شود. پیش از مراجعه به مرکز تعویض پلاک باید پرداخت شود. | دریافت این مبلغ از خریدار غیرقانونی است. پرداخت از طریق سامانه مالیات خودرو به‌صورت اینترنتی انجام می‌شود. |
| عوارض سالیانه شهرداری | فروشنده | پرداخت مبلغ نگهداری و خدمات شهری معابر | تسویه قبل از معامله الزامی است. تأخیر در پرداخت مشمول جریمه می‌شود. |
| جریمه طرح ترافیک | فروشنده | شامل هزینه ورود غیرمجاز خودرو به محدوده طرح ترافیک | این مبالغ باید قبل از مراجعه به مراکز تعویض پلاک تسویه شود. |
| عوارض آزادراهی | فروشنده | شامل بدهی عبور از آزادراه‌های کشور | عدم پرداخت ممکن است مانع صدور مجوز تعویض پلاک شود. |
| هزینه انتقال سند در دفترخانه | توافقی | پس از تعویض پلاک، پرداخت هزینه ثبت سند رسمی در دفترخانه | انتقال مالکیت رسمی بدون ثبت در دفترخانه کامل نمی‌شود. |
هزینه تعویض پلاک
یکی از اولین و اصلی‌ترین هزینه‌ها، هزینه تعویض پلاک است که معمولا بر عهده خریدار خودرو قرار دارد. این مبلغ برای خودروهای مختلف و موتورسیکلت‌ها متفاوت است و به صورت ثابت توسط مراجع قانونی تعیین می‌شود. پرداخت این هزینه تنها شامل فرایند فک پلاک قبلی و نصب پلاک جدید است و در مراحل قانونی مالکیت خودرو تاثیر مستقیم دارد.
وکالت تعویض پلاک
اگر فروشنده نتواند شخصا در مرکز حاضر شود، می‌تواند با صدور وکالت رسمی، این اختیار را به خریدار یا نماینده قانونی خود بدهد. هزینه صدور این وکالت بسته به دفترخانه و تعرفه سال مربوطه متغیر است و معمولاً پرداخت آن بر عهده فروشنده است. این وکالت صرفا برای تعویض پلاک خودرو معتبر است و به معنای انتقال مالکیت کامل خودرو نیست.
مالیات نقل و انتقال خودرو
دومین هزینه مهم، مالیات نقل و انتقال خودرو است که قبل از مراجعه به مرکز تعویض پلاک باید پرداخت شود؛ در غیر این صورت امکان فک و نصب پلاک جدید وجود ندارد. این مالیات طبق نوع خودرو، سال ساخت و ارزش آن محاسبه می‌شود و بر عهده فروشنده است. دریافت این هزینه از خریدار مجاز نیست و هرگونه تخلف قانونی محسوب می‌شود. پرداخت مالیات در حال حاضر به صورت اینترنتی و از طریق سامانه رسمی انجام می‌شود.
هزینه‌های خلافی و عوارض
سومین بخش از هزینه‌های نقل و انتقال خودرو، مربوط به خلافی و عوارض خودرو است که فروشنده موظف به تسویه آن‌ها پیش از انتقال مالکیت است. این هزینه‌ها شامل:
- عوارض سالیانه شهرداری: مبلغی است برای حفظ و نگهداری معابر، که پرداخت به موقع آن الزامی است و دیرکرد آن جریمه دارد.
- جریمه طرح ترافیک: مسئولیت پرداخت جریمه‌های ناشی از ورود غیرمجاز به محدوده طرح ترافیک بر عهده فروشنده است.
- عوارض آزادراهی: خودرو موظف است تمامی عوارض آزادراهی را پیش از معامله پرداخت کند تا فرایند تعویض پلاک خودرو بدون مشکل انجام شود.
هزینه ثبت سند خودرو در دفترخانه
اگرچه اکنون برگ سبز خودرو به‌عنوان سند مالکیت معتبر شناخته می‌شود و ثبت سند در دفترخانه الزامی نیست، اما برخی خریداران و فروشندگان برای افزایش امنیت معامله ترجیح می‌دهند سند را در دفتر اسناد رسمی هم ثبت کنند.
- تعرفه و پرداخت: هزینه تنظیم و ثبت سند رسمی بر اساس قیمت خودرو و تعرفه رسمی دفترخانه محاسبه می‌شود و معمولا شامل حق‌التحریر و حق‌الثبت است.
- مسئول پرداخت: در اغلب معاملات، پرداخت این هزینه بر عهده خریدار است، مگر توافق دیگری بین طرفین صورت گیرد.
- اهمیت برگه سبز: حتی در صورت ثبت سند در دفترخانه، داشتن برگه سبز خودرو برای تکمیل فرایند تعویض پلاک خودرو الزامی است.
پرداخت بیمه شخص ثالث
داشتن بیمه شخص ثالث معتبر پیش از انجام تعویض پلاک خودرو الزامی است تا خودرو از نظر قانونی قابل انتقال باشد.
- اگر بیمه شخص ثالث خودرو منقضی شده باشد، فروشنده موظف است پیش از معامله آن را تمدید کند.
- هزینه تمدید بیمه بر اساس نوع خودرو، تعداد سال‌های تخفیف و شرکت بیمه‌گر تعیین می‌شود و ممکن است متفاوت باشد.
- اطمینان از صحت بیمه شخص ثالث باعث می‌شود هم خریدار و هم فروشنده بدون نگرانی، معامله را انجام دهند و از مشکلات قانونی جلوگیری شود.
هزینه احراز محل سکونت
یکی از مراحل مهم در فرایند تعویض پلاک خودرو، ارائه مدرک جهت تایید محل سکونت خریدار است. این اقدام هم برای صحت اطلاعات قانونی و هم برای جلوگیری از تخلف الزامی است. احراز محل سکونت هم به صورت حضوری و هم از طریق سامانه سخا (sakha.epolice.ir) انجام می‌شود و هزینه احراز محل سکونت مبلغی ثابت است و بر عهده خریدار است.
هزینه نقل و انتقال خودروی صفر کیلومتر
خودروهای صفر کیلومتر شرایط خاصی در پروسه تعویض پلاک خودرو دارند که خریداران باید به آن‌ها توجه کنند.
- تعویض پلاک اولیه: در خودروهای صفر، نصب پلاک اولیه بر عهده خریدار است و شرکت‌های خودروسازی معمولا این مرحله را انجام نمی‌دهند.
- مالیات نقل و انتقال: هزینه مالیات در بسیاری از موارد توسط کارخانه یا نمایندگی خودرو پرداخت شده و در قیمت نهایی خودرو لحاظ می‌شود، اما خریدار موظف به پرداخت هزینه تعویض پلاک و بیمه شخص ثالث است.
- فروش مجدد خودرو صفر: اگر خریدار قصد فروش مجدد خودرو صفر را داشته باشد، پرداخت مجدد هزینه مالیات نقل و انتقال و ثبت سند بر عهده او خواهد بود.
- بیمه شخص ثالث: حتی برای خودروهای صفر، داشتن بیمه شخص ثالث معتبر الزامی است و در صورت نبود، فروشنده موظف به تمدید آن است.
مدارک لازم برای تعویض پلاک خودرو
برای انجام موفق و بدون مشکل تعویض پلاک خودرو، آماده بودن مدارک ضروری است. داشتن مدارک کامل باعث می‌شود روند مراجعه به مرکز تعویض پلاک سریع‌تر انجام شود و از بروز مشکلات قانونی جلوگیری شود.
مدارک فروشنده خودرو برای تعویض پلاک
فروشنده باید مدارکی را همراه داشته باشد تا انتقال مالکیت قانونی و بدون مشکل انجام شود. این مدارک تضمین می‌کنند که خودرو از نظر حقوقی و قانونی آماده نقل و انتقال است.
- سند مالکیت خودرو (برگ سبز): مدرک اصلی مالکیت خودرو است و ارائه آن الزامی است.
- کارت خودرو: کارت شناسایی خودرو برای انتقال مالکیت لازم است.
- اصل شناسنامه و کارت ملی: فروشنده یا نماینده قانونی وی باید مدارک شناسایی معتبر همراه داشته باشد.
- بیمه شخص ثالث معتبر: اعتبار بیمه خودرو پیش از نقل و انتقال باید تایید شود.
- برگه عدم خلافی خودرو: شامل تسویه جریمه‌ها و عوارض خودرو است.
- برگه پرداخت هزینه پلاک: طبق تعرفه رسمی باید ارائه شود.
- کارت معاینه فنی: برای خودروهای با بیش از چهار سال عمر یا خودروهای عمومی، کارت معاینه فنی معتبر ضروری است.
- وکالت فک پلاک (در صورت عدم حضور): اگر فروشنده نمی‌تواند حضور داشته باشد، وکالت رسمی باید ارائه شود.
مدارک خریدار خودرو برای تعویض پلاک
خریدار نیز باید مدارکی را ارائه کند تا هویت و محل سکونت او به صورت قانونی تایید شود و روند نوبت گیری تعویض پلاک به درستی انجام شود.
- اصل شناسنامه و کارت ملی: خریدار یا نماینده قانونی او باید همراه باشد.
- مدارک احراز محل سکونت: سند مالکیت منزل یا جواز کسب معتبر به نام مالک خودرو به همراه فیش آب،برق،گاز یا سند اجاره منزل با کد رهگیری و تایید سکونت در سامانه سخا
- مدارک ویژه برای خودروهای وارداتی: خودروهای وارداتی به دلیل شرایط خاص، مدارک تکمیلی دارند که حضور مالک یا نماینده قانونی و تایید اسناد توسط کارشناسان الزامی است.
- پرداخت هزینه مصوب نقل و انتقال و صدور کارت هوشمند مشخصات خودرو: که داشتن این مدارک باعث می‌شود روال تعویض پلاک خودروهای وارداتی به صورت قانونی و بدون تاخیر انجام شود و خریدار و فروشنده خیالی آسوده داشته باشند.
مراحل تعویض پلاک خودرو
پس از آماده کردن مدارک لازم، خریدار و فروشنده باید مراحل قانونی تعویض پلاک خودرو را طی کنند. رعایت دقیق این مراحل باعث می‌شود فرایند سریع، قانونی و بدون مشکل انجام شود و از هرگونه اختلاف و جریمه احتمالی جلوگیری شود.
نوبت دهی اینترنتی و ورود به مرکز
اولین مرحله، دریافت نوبت دهی اینترنتی تعویض پلاک است تا هنگام مراجعه به مرکز، زمان انتظار به حداقل برسد.
- دریافت نوبت: مراجعه به سامانه رسمی nobatdehi.epolice.ir و ثبت اطلاعات خودرو و خریدار
- دریافت قبض ورود به پارکینگ: پس از ثبت نوبت، برای ورود به مرکز تعویض پلاک لازم است
داشتن نوبت اینترنتی باعث می‌شود مراحل حضوری سریع‌تر انجام شود و از اتلاف وقت جلوگیری شود.
تحویل مدارک و بررسی خودرو
پس از ورود به مرکز، مدارک فروشنده و خریدار تحویل مسئول مربوطه می‌شود و خودرو بررسی اولیه می‌شود.
- دریافت فرم معاینه فنی خودرو: در صورت نیاز، برای خودروهای مشخص انجام می‌شود
- تاییدیه اصالت خودرو: کارشناسان مرکز صحت مدارک و خودرو را بررسی می‌کنند
- پرداخت تخلفات و عوارض آزادراهی: بر اساس برگه عدم خلافی، پرداخت‌ها انجام می‌شود
فک پلاک و نصب پلاک جدید
بعد از تایید مدارک و بررسی خودرو، روند فک پلاک قدیمی و نصب پلاک جدید انجام می‌شود.
- پرداخت هزینه پلاک: طبق تعرفه رسمی و واریز به حساب مربوطه
- تحویل پلاک قدیمی و دریافت پلاک جدید
- نصب پلاک جدید روی خودرو
صدور کارت خودرو
در نهایت پس از نصب پلاک، کارت خودرو صادر می‌شود و وضعیت صدور آن از طریق سامانه پست قابل پیگیری است.
- تحویل کارت خودرو: پس از انجام کامل مراحل، کارت به خریدار تحویل می‌شود
- پیگیری وضعیت کارت: امکان بررسی صدور کارت از طریق سامانه پست وجود دارد
نکات مهم در پرداخت هزینه‌های نقل و انتقال خودرو
رعایت نکات قانونی و توجه به جزئیات هزینه‌ها، باعث می‌شود فرایند تعویض پلاک خودرو بدون مشکل انجام شود و خریدار و فروشنده با اطمینان کامل معامله را انجام دهند.
- تمامی جریمه‌ها، عوارض و مالیات نقل و انتقال باید پیش از مراجعه تسویه شود؛ در غیر این صورت امکان انجام تعویض پلاک خودرو وجود ندارد.
- داشتن بیمه معتبر و کارت معاینه فنی الزامی است. در صورت منقضی بودن بیمه، فروشنده موظف به تمدید آن است.
- اگر پلاک خوانایی خود را از دست داده یا آسیب دیده باشد، باید پیش از معامله تعویض شود. هزینه این کار بسته به تعداد پلاک‌های آسیب‌دیده متفاوت است.
- به جز مالیات نقل و انتقال که بر عهده فروشنده است، سایر هزینه‌ها مانند تعویض پلاک، کارشناسی، کارمزد دفاتر و ثبت سند اختیاری، می‌تواند بر اساس توافق طرفین پرداخت شود.
- ارائه اصل شناسنامه و کارت ملی و مدارک احراز محل سکونت برای خریدار و فروشنده الزامی است تا روند نوبت دهی اینترنتی تعویض پلاک و حضور در مرکز به مشکل برنخورد.
- خودروهای دوگانه‌سوز یا صفر بدون مدارک کامل نیازمند توجه خاص هستند و ممکن است مراحل اضافه‌ای مثل معاینه فنی یا بررسی نمایندگی داشته باشند.
جمع بندی
روند تعویض پلاک خودرو شامل مراحل، هزینه‌ها و مدارک متعددی است که آگاهی از آن‌ها معامله را سریع و مطمئن می‌کند. پیش از خرید یا فروش، بهتر است تمام هزینه‌ها و مدارک لازم را آماده کنید تا از هرگونه مشکل یا تاخیر جلوگیری شود. استفاده از سامانه‌های رسمی مانند nobatdehi.epolice.ir و سخا، دریافت نوبت اینترنتی تعویض پلاک و بررسی مدارک، روند را آسان‌تر و سریع‌تر می‌کند.
